يكي‌ از شاخص‌ترين‌ نشانه‌ هايي‌ كه‌ منظره‌ عمومي‌ شهرهاي‌ استان‌ يزد را از ديگر شهرهاي‌ كشور متمايز مي‌سازد، وجود بادگيرهاي‌ متنوع‌ آن‌ است‌. بيشتر بادگيرها به‌ فضاهاي‌ مسكوني‌ قديمي‌ تعلق‌ دارند. ازطرفي‌ بر فراز محراب برخی مساجد مانند مسجد ریگ ، مسجد ملا اسماعیل و مسجد حاج محمد حسین اردکان نیز بادگیرهایی به زیبایی تعبیه شده است . در مسجد حاج محمد حسین ، جریان هوا به کانال هایی در کف مسجد هدایت می شود که در نوع خود بی نظیر است. غالب آب انبارهای درون شهری دارای بادگیر هستند که تعداد آن ها بین یک تا شش بادگیر متغیر است و به عنوان وسیله ای برای تهویه و خنک ماندن آب از آن ها استفاده می شده است. یک نوع بادگیر بی مانند دیگر نیز در مهریز یزد وجود دارد که به فضای عمومی بازارچه ارتباط دارد. ‏بادگیرها دستگاه تنفسی شهر محسوب می شود. آن ها برج هایی هستند که با توجه به نحوه ساختمان ویژه خود جریان طبیعی هوا را به داخل بناهای مختلف هدایت می کنند و از مصداق های بارز استفاده از انرژی های پاک طبیعت محسوب می شود. در خانه ها، بادگیر معمولأ در ضلع جنوبی حیاط یعنی قسمت تابستان نشین خانه ساختته می شود. ‏بادگیرها به تالار، حوضخانه، کلاه فرنگی وزیر زمین مربوط میشود تا جریان هوا را در داخل سانحتمان برقرار کنند،و ضمن تماس با عناصر رطوبت زا، مثل حوض، باغچه، ، درختتان ، جداره زیرزمین ، چوب و پایاب ، کمبود رطوبت هوا را نیز جبران کنند. آن ها هم چنین محیطی مطبوع برای زندگی در ایام گرم و توان فرسای تابستان برای مردم فراهم می آورند. مصالح ساختمانی بادگیرها معمولاً از خشت خام، آجر، گل،گچ وچوب شورونه است. چوب شورونه از انوع چوب هایی است که دارای استحکامی عالی است و در برابر حمله موریانه نیز مقاوم است. ‏گرچه بادگیر یک عنصر تأسیساتی است، اما همواره ‏تزثیناتی رابا گچ یا آجر به همراه دارد. بادگیر، گذشته از عملکرد مفید آن، نمایانگر تشخیص و منزلت اجتماعی صاحب آن نیز بوده است که از طریق ارتفاع و نوع تزئین های آن شناخته می شود